مسجد آدینه و گور های گبری

مسجد آدینه در نردیکی روستای جواهرده با پیشینه یقینی نهصد ساله از کهن ترین مساجد و مقدس ترین آن ها می باشد . در گذشته هر ساله از گیلان و مازندران شماری از مردم برای زیارت و شرکت در مراسم خاص گِل کاری آن گرد می آمدند و با اجرای برنامه های شاد نمایشی و کشتی و مبارزه های مردان به شکل کشتی گیل مردی می کوشیدند تا علاقه خویش را به مسجد نشان دهند .
مسجد آدینه که همان مسجد جامع است مهم ترین پایگاه دینی در کل منطقه بوده است . این مسجد گویا پیش از آن که به مسجد و به اصطلاح بومیان مزگت تبدیل شود از عبادتگاه های زرتشتی و حتی بر باور برخی از معابد پیش از زرتشتیان و گبرها یعنی معبد آناهیتا و مرتبط با میترا پرستان بوده است .
گفتنی است این مسجد دو بار ویران و تجدید بنا شده است . یک بار در سال 1045 هجری قمری یعنی در حدود چهار صد سال قبل با وقوع زلزله به کلی ویران شده و دوباره بازسازی می شود که این اتفاق در قالب شعری که در همان زمان سروده شده بود در مقابل در ورودی مسجد با خط زیبا نوشته بود و بار دیگر به دلیل مورد توجه نگرفتن و محافظت نشدن از بنا در سال 1374 هجری شمسی به علت نامعلومی ( به گفته برخی برخورد صاعقه ) دچار سانحه آتش سوزی شده و از بین می رود که دو ماه بعد از سوی برخی مقامات اقدام به تجدید بنا می گردد که با مسجد کهن و باارزش قبل بیگانه است .
همچنین گورهای گبری در منطقه جواهرده رامسر از مکان های دیدنی است . در حد فاصل اِژدَلَم (موضعی جنگلی در بین راه رامسر و جواهرده) و سفید آبکش جواهرده ، در دو طرف رودخانه قبور گبری زیادی به چشم می خورد . گورهای گبری زرتشتیان ( به گفته ای میترا پرستان ، چون زرتشتیان اجساد خود را دفن نمی کردند ) این ناحیه که با پیشینیه دو تا سه هزار ساله هستند ، ظاهرا بر دو نوع اند: یکی گور سردابه ای است به شکل اطاق زیر زمینی نسبتا بزرگ با ابعاد معین و دیوارهای سنگی که سنگ ها به طور منظم روی هم چیده شده و چنان از استحکام برخوردار است که گویی از عمر آن بیش از چند سال نگذشته است . نوع دیگر گور خمره ای است که شخص در آن به صورت نشسته دفن شده اند .
در گورهای سردابه ای معمولا لوازم زندگی و ابزار کار نهاده شده است . همین امر سبب شده است که افراد زیادی اقدام به حفاری در این گور ها کرده و آثار تاریخی و با ارزش بدست آمده را در بازار سیاه عتیقه فروشان به فروش برسانند . متاسفانه سایت هایی نیز آزادانه و با اسم و مشخصات کامل خود در این امور فعالیت کرده و با ارائه مطالبی در ارتباط با شناخت و پیدا کردن این آثار و روش حفاری و بدست آوردن آن ها و همینطور فروش دستگاه های ردیاب کمک شایانی به این افراد سودجو می کنند .