mehnavaz.com
برج تاریخی سه گنبد، یکی از آثار به جا مانده از دوره سلجوقی است و براساس شواهد و کتیبه های موجود، این بنای تاریخی آرامگاهی برای یکی از بزرگان دوران سلجوقی است که به دستور یکی از امرای ارومیه به نام شیث قاطه المظفری در سال 580 قمری ساخته شده است.
بنای سه گنبد از نظر معماري با مقبره‌های قرن ششم هجری قمری به خصوص مراغه و ساير مقبره‌های دوره سلجوقی شباهت فراواني دارد. در سال های 1348 و 1351 نیز حفاری ها و بررسی های تاریخی منجر به کشف قبوری در این محل شد و آرامگاه بودن این مکان تاریخی را ثابت کرد.
بنای تاریخی سه گنبد با شکلی مدور و استوانه ای به قطر 5 متر و ارتفاع 13 متر است و دو اطاق مجزا به صورت دوطبقه در آن ساخته شده است. این برج تاریخی در میان محوطه ای به مساحت 700 مترمربع واقع شده است.
طبقه اول برج سردابه است و طبقه دوم بنا مانند ساير مقابر دوره سلجوقي روي سردابه احداث شده است. سردابه سه گنبد دارای پوششی قوس‌دار است و بدين وسيله از طبقه دوم مجزا مي‌شود. درب کوچک طبقه اول 170 سانتي متر ارتفاع دارد.
طبقه دوم که اتاق مقبره خوانده مي‌شود، دارای دری به ارتفاع 250 سانتي متر است و به عبارت ديگر بنای استوانه‌ای دارای دخمه‌ای است که قسمت فوقانی آن را به وسيله آجر تبديل به بنايي شامل اتاق مقبره کرده‌اند و ورودی آن در يک قالب معماری پر نقش و نگار در بدنه استوانه‌ای برج تعبيه شده است. تزئينات سر در ورودی مقبره نيز قابل توجه است و به صورت قطعه های سنگ و گچ با نقوش هندسی و کتيبه به خط کوفی تزئين شده است.
مصالح قسمت‌های تحتانی بنا تا ارتفاع حدود 3.6 متر از سنگ‌های تراش خاکستری رنگ ساخته شده و از اين قسمت به بالا تمام مصالح بنا از آجرهای چهار گوش بوده به نوعی بر زيبايی ظاهری بنا افزوده است.
همچنین قابل ذکر است که در محوطه بنای تاریخی سه گنبد، سنگ های تاریخی از دوره های مختلف تاریخی تحت عنوان موزه سنگ قرار داده شده است و جلوه ای باستانی و تاریخی به این مکان داده است.
.jpg?w=215&h=128&mode=crop&quality=90)
بوستان نرگس قم به وسعت 11 هکتار سال 1385 ویژه بانوان تاسیس گردید و تاکنون طرح های بهسازی و پیشرفت امکانات این پارک ادامه دارد .
بوستان نرگس در طول این سال ها همواره مورد استقبال بانوان به خصوص در روزهای تعطیل بوده است . این پارک فضای مناسب و راحتی برای ورزش و تفریح بانوان به وجود آورده است . مسابقات ورزشی مانند دو و دوچرخه سواری در این بوستان به مناسبت های مختلف برگزار می گردد . غرفه ها و نمایشگاه های هنری ، صنایع دستی و ... نیز در این بوستان برگزار می شوند .
ازجمله امکانات این بوستان عبارت اند از : پارک بادی ، استخر توپ ، وسایل بازی ویژه کودکان ، وسایل ورزشی برای بزرگسالان ، پیست دوچرخه سواری ، پیست اسکیت ، مسیر پیاده روی ، جایگاه ورزش صبحگاهی ، چندین آلاچیق و سکو ، نمازخانه ، آبخوری و ظرفشویی ، بوفه خرید اغذیه و کافی شاپ
برای زیباسازی پارک علاوه بر کاشت درختان و گل کاری ، چند حوض و آب نما نیز در این پارک وجود دارد .
از بخش های مهم دیگر این پارک کتابخانه عمومی نرجس و سالن ورزشی و استخر نرگس است که آن ها هم ویژه بانوان هستند. کانون مهر بازنشستگان هم در این بوستان واقع شده است .
ساعت کاری بوستان نرگس ساعت 8 صبح تا قبل از اذان مغرب می باشد . همچنین ورود اطفال پسر هم منع شده است .
خارج از ورودی بوستان نرگس امکان پارک اتومبیل وجود دارد . اطراف درب ورودی هم پارک کوچک ، آب نما ، وسایل ورزشی ، فست فود و سوپر مارکت وجود دارد که مورد استفاده همگانی (خانم ها و آقایان) است .
.jpg?w=215&h=128&mode=crop&quality=90)
باغ گل‌های اصفهان در نزدیکی میدان و پل بزرگمهر و در کنار رودخانه زاینده رود یکی از نقاط دیدنی شهر اصفهان به شمار می‌رود . در این باغ که در زمینی به وسعت 67000 مترمربع ایجاد شده است هزاران نوع گل از همه گونه به نمایش گداشته شده است .
ویژگی و امتیاز منحصر به فرد این باغ را باید در وجوه چندگانه تفریحی ، فرهنگی ، آموزشی و تحقیقی آن جستجو کرد ، امید می‌رود با جذابیتهای چشمگیر خود ، استعدادهای توریستی شهر اصفهان را بیش از پیش افزایش دهد و تقویت کند .
باغ گل ها دارای قسمت هایی چون باغ صخره ای ، برکه ، محوطه مخصوص کودکان ، محوطه باغ ، باغ رز ، آمفی تئاتر روباز ، آبشار ، گلخانه ، باغ گیاهان دارویی و خوراکی ، باغ سوزنی برگان ، باغ گیاهان پیازی ، مجموعه گونه های زنبق ، مجموعه گونه های داوودی و آب نما می باشد .
دریاچه مصنوعی شهدای خلیج‌فارس (دریاچه چیتگر) در شمال‌غرب شهر تهران و در منطقه 22 شهرداری این شهر قرار دارد .
این دریاچه از شمال و شرق به محور چهار باغ و از جنوب و جنوب غرب به پارک جنگلی چیتگر و از غرب به بافت مسکونی منطقه 22 شهرداری تهران محدود می‌باشد .
سابقه طرح ساخت دریاچه مصنوعی شهدای خلیج‌فارس (دریاچه چیتگر) به نخستین طرح جامع تهران که پیش از انقلاب اسلامی و در سال 1347 تدوین شد ، بازمی‌گردد .
اما از آن زمان تاکنون بسیاری ساخت چنین دریاچه‌ای را رویا می‌دانستند . با این وجود موضوع ساخت دریاچه مصنوعی شهدای خلیج‌فارس (چیتگر) در برنامه جامع دوم و سوم تهران نیز تکرار شد و در دوره اخیر شهرداری تهران ، بالاخره برای نخستین بار و در این چند سال شهرداری تهران برای ساخت تنها دریاچه مصنوعی پایتخت شکل گرفت .
دریاچه چیتگر از بارش‌های فصلی و آب موقت رودخانه کن و روان آبهای تهران بهره می‌برد و می‌تواند در تعدیل هوای پایتخت و افزایش رطوبت هوا کمک کند .
این دریاچه با مساحت حدود 355 هکتار و گنجایش 35 میلیون مترمکعب آب در طرح جامع و طرح تفصیلی مصوب منطقه 22 گنانجده شده است . همچنین این دریاچه به‌عنوان یک وسعت بزرگ آبی می‌تواند سفره‌های زیرزمینی تهران در غرب را سیراب کند . شهری که آرام آرام سفره هایش رو به تخلیه رفته با اجرای این پروژه عظیم می‌تواند از احتمال فرو نشست خاک جلوگیری کند .
آب دریاچه از رودخانه کن (بوستان جوانمردان) با کانالی به طول حدود 6 کیلومتر و نیز سایر منابع آبی منطقه با هماهنگی وزارت نیرو تأمین می‌شود .
فضای اطراف دریاچه شامل فضای های سبز و تفریحی و بازی و رستوران و فضاهای پذیرایی و اقامت موقت و فضاهای های خدماتی بسیار می باشد و این مکان را به یکی از تفریگاه های گردشگری لذت بخش تهران تبدیل کرده است .
.jpg?w=215&h=128&mode=crop&quality=90)
مجتمع تفریحی رنگین کمان در زمینی به وسعت 10000 متر مربع در سال ۸۷ تاسیس گردیده است. این مجتمع توریستی تفریحی دارای بخش های مختلفی نظیر شهربازی سرپوشیده ، رستوران و کافی شاپ می باشد که در طول این سال ها مورد اقبال مردم شهر قم و گردشگران قرار گرفته است .
شهربازی رنگین کمان اولین شهربازی سرپوشیده ی شهر قم است و محلی مناسب برای بازی و تفریح برای تمامی گروه های سنی می باشد . در این شهربازی ، بازی ها و بخش های متنوعی قرار دارد . فضای شهربازی با رنگ های شاد ، کودکانه و با شخصیت های محبوب انیمیشنی طراحی شده است .
انواع دستگاه های بازی ، ماشین برقی ، اتاق بازی برای کودکان و خردسالان ، استخر توپ ، بسکتبال رقابتی ، انواع چرخ و فلک ، قطار بازی ، ایر هاکی ، بازی های متنوع کامپیوتری و بولینگ از جمله بازی ها و تفریحات این شهربازی است .
از بخش های دیگر مجموعه تفریحی رنگین کمان ، سینمای 4 بعدی ، قصر بادی و پیست کارتینگ است .
رستوران فست فود البیک و کافی شاپ هم در این مجموعه قرار دارد .
.jpg?w=215&h=128&mode=crop&quality=90)
محوطه باستانی قلی درویش در حاشیه جنوبی شهر تاریخی قم واقع شده است و قدمتی هفت هزار ساله را برای قم اثبات می کند . طبق لایه نگاری و کاوش ها در تپه قلی درویش ، آثار سه دوره پیش از میلاد یعنی عصر برنز قدیم ، عصر برنز جدید و عصر آهن در این محوطه مشاهده است و درواقع از 3500 پیش از میلاد تا 1200 پیش از میلاد را شامل می شود . همچنین آثاری از دوره ساسانی و سلجوقی نیز در این محوطه پیدا شده است .
بناهای به جا مانده از دوره عصر آهن در این منطقه به چند دسته تقسیم می شود : 1.واحدهای مسکونی 2.فضاهای مرتبط با فعالیت های تجاری – اداری و اقتصادی 3. فضاهای معرف کنش های آئینی – مذهبی 4. بقایای معماری نظامی (و احتمالاً سیاسی- حکومتی) 5. واحدهای معرف فعالیت های تخصصی صنعتی(فلزگری- سفالگری)
کشف یک گور خمره‌ای در این مکان و در کف یک اطاقک از جمله شواهدی است که آثار تدفین در محل سکونت را در طول عصر برنز قدیم این محوطه اثبات می‌کند و از شواهد مستند تدفین‌های خمره‌ای در حاشیه فلات مرکزی محسوب می‌شود.
محوطه باستانی قلی درویش تا پیش از گسترش سطح وسیع و کم سابقه تخریب و تسطیح در دهه های اخیر وسعتی بالغ بر 100 هکتار و ارتفاع آن حدود 20 متر بوده است. اما امروز حدود 30 هکتار از وسعت محوطه به شکل تسطیح شده بر جای مانده است .
کاوش های تپه ی قلی درویش از سال 1381 شروع شده و همچنان ادامه دارد؛ البته تا پیش از انجام کاوش‌های علمی باستان‌شناختی در این محوطه، تمام مدارک و منابع موجود پیرامون پیشینه تاریخی شهر قم بنیان این شهر را در قدیمی‌ترین حدس‌ها به دوره ساسانی و سده‌های نخستین اسلامی مربوط می‌ساخت اما لایه‌نگاری و کاوش‌های محوطه باستانی قلی درویش سابقه تاریخی و فرهنگی قم را به هزاره‌های پنجم و چهارم پیش از میلاد برد.
بر این اساس می‌توان گفت قم همواره در طول تاریخ، سرزمینی مقدس و یکی از کانون‌های اصلی مذهبی و فرهنگی فلات ایران به شمار می‌رفته است. در واقع کاوش‌های باستان‌شناسی در قلی درویش نشان داد بر خلاف فرضیات رایج، فرهنگ‌های عصر آهن از همان ابتدای ورود به فلات ایران از ساختارهای بسیار پیشرفته اجتماعی، اقتصادی و صنعتی برخوردار بوده‌اند.
کاوش‌ها و بررسی‌های باستان شناختی که در سه دهه اخیر در مناطق مختلف استان قم (به عنوان مثال تپه شادقلی خان) انجام شد به وضوح نشان داد که منطقه قم، به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و قرارگیری در مسیر شاهراه های اصلی ارتباطات فرهنگی، بازرگانی شرق باستان، از ادوار پیش از تاریخ تا کنون حلقه ارتباط و تعامل بین مراکز و حوزه های مختلف فرهنگی ایران به شمار می رفت .
درحال حاضر این محوطه باستانی مسقف شده و به یک سایت موزه تبدیل شده است که می توانید از این محوطه باستانی بازدید کنید .
منبع : mehrnews.com - t.me/qom_miras
.jpg?w=215&h=128&mode=crop&quality=90)
بوستان غدیر قم از وسیع ترین و مهم ترین بوستان های قم است که دارای بخش های تفریحی و رفاهی گوناگونی می باشد . طرح های پیشرفت و بهسازی این بوستان همچنان ادامه دارد .
بوستان غدیر قم 140 هکتار وسعت دارد و از موقعیت جغرافیایی مناسبی برخوردار است . بلوار غدیر که بوستان غدیر در آن واقع شده ، یکی از مسیرهای ورودی شهر قم و مسیری برای رسیدن به روستاهای خوش آب و هوای قم است .
از جمله بخش های فعلی این بوستان عبارت اند از : پارک بزرگ آب و تاب و باغ رستوران آب و تاب ، دهکده جنگلی کاج که شامل رستوران و پیست کارتینگ است ، کافی شاپ ، فضای سبز و پوشش گیاهی پارک جنگلی ، مرکز تحقیقات گل‌ها و گیاهان زینتی غدیر
بوستان غدیر اخیرا به کمپینگ زائر در قم هم تبدیل شده است و دومین کمپینگ شهری قم (بعد از بوستان فدک) محسوب می شود . کمپ بوستان غدیر به مساحت 16 هکتار و دارای امکاناتی نظیر نمازخانه، سرویس بهداشتی، آبخوری، سکوی نشیمن، سیستم آتش نشانی، پارکینگ، زمین‌های بازی و... می باشد . اطراف آلاچیق ها نیز درخت کاری شده است .
توضیحات بیشتر درباره پارک بزرگ آب و تاب و دهکده جنگلی کاج را می توانید در سایت مهنواز جستجو و مطالعه کنید .
طرح های گوناگون دیگری نیز برای بوستان غدیر در نظر گرفته شده است تا با استفاده از ظرفیت های مطلوب آن ، به بوستان اصلی شهر قم تبدیل شود . از جمله این طرح ها عبارت اند از : راه اندازی بزرگترین شهربازی قم در بوستان غدیر ، تالارهای پذیرایی ، سالن های چند منظوره ، دریاچه مصنوعی و ...
منبع : borna.news - qomnews.ir - qom.farsnews.com - tabnakqom.ir
.jpg?w=215&h=128&mode=crop&quality=90)
مقبره شیخ اباصلت متعلق به شیخ اباصلت عبداللَّه اشعرى قمّى یکى از دانشمندان قم در قرن‌هاى نخست هجرى است . این آرامگاه توسط فرزند وی ساخته شده است و قدمت آن به دوران صفویه باز می گردد .
بنای مقبره شیخ اباصلت بقعه‌اى آجرى و ساده در گوشه‌اى از محوطه ای وسیع قرار دارد . نماى درون بنا با بلندى ۸ متر، چهارگوشه با گنبد قوسى آجرى و سردرى مرتفع در جانب شرق است .
ساختمان آن از خارج برجى آجرى است که ضمن تعمیرات به‌صورت هشت‌ضلعی درآمده و از داخل به شکل مربّع و به دهانه پنج و عرض چهار و ارتفاع نُه متر دارد که فاقد تزیینات هنرى و کتیبه کاشى است، امّا جاى کتیبه کاشى در کمرگاه آن نمودار است که به‌هم‌ریخته است.
در چهارگوشه بقعه، نیم طاقى بالا آورده و صورت مربّع را به فلکهاى تبدیل ساخته و پاطاق پوشش عرقچینى را بالابرده‌اند. گنبد بنا از خارج خودى شکل با عنقى فلکهاى از آجر است.
سر در بقعه، در شرق آن قرار دارد که ایوانى قدیمى است که در عصر صفویه بر بنا افزوده شد که جدار آن آجرى و پوشش هرمى دارد. لچکی‌های بالاى درگاه ورودى آراسته به کاشی‌کاری معقّلى بود که از بین رفته است.
نوشته اى در این بنا دیده نمىشود، جز یادگارهاى قلمى اشخاص که بر بدنه راست دیوار غربى بقعه به تاریخ‌هاى قرون دوازدهم و سیزدهم رقم‌زده‌اند.
این اثر در تاریخ ۱۹ اردیبهشت ۱۳۷۸ با شمارهٔ ثبت ۲۳۲۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
در مشهد آرامگاهی با نام خواجه اباصلت هروی وجود دارد که با شیخ اباصلت قمی تشابه اسمی دارند .
منبع : qomefarda.ir - shrines.blog.ir
.jpg?w=215&h=128&mode=crop&quality=90)
شهر مقدس قم شهری است با بیش از ۴۰۰ امامزاده و بقاع متبرکه که در هیچ جای دنیا چنین تعدد امامزاده ای در یک شهر وجود ندارد و در راس این امامزادگان حرم مطهر حضرت معصومه(س) چون نگینی در مرکز این شهر مقدس می‌درخشد.
امامزاده شاهزاده سید علی از مورد توجه ترین امامزادگان شهر قم و معروف به کریم بنی هاشم هستند . درباره نسبت ایشان با امامان دو قول متقاوت وجود دارد . یکی اینکه ایشان از نوادگان حضرت عباس باشند و دیگری احتمال اینکه از نوادگان محمد بن حنفیه فرزند امام علی(ع) هستند .
وی سیدی جلیل القدر، عظیم الشأن ، بزرگوار و به صاحب کرامات مشهور و معروف است که بسیار مورد توجه اهالی قم و توابع بوده و مرکز اجتماع و محل نذورات صاحبان حاجت قرار دارد. ایشان در میان مردم معروف به شاه سیدعلی می باشد.
امامزاده سیدعلی، نوزده پسر داشت، از جمله فرزندی به نام عبیدالله که فردی شجاع و از علمای بزرگ بود و در سال 312 هجری قمری در مصر درگذشت . امامزاده عبدالمهیمن هم که در بوشهر مدفون است، فرزند عبیدالله و نوه ی امامزاده شاه سیدعلی علیه السلام می باشد.
بنای امامزاده در جهت شمالی شهر و منتهی الیه کوی جدید خارجی دروازه ری قم واقع شده و دارای بقعه، گنبد، رواق، ایوان، صحن، آب انبار و الحاقات دیگر است.
بنای بقعه از داخل به صورت هشت ضلعی مختلف الاضلاع است که در جهات اصلی، چهار شاه نشین دارد که از هر یک دری به خارج گشوده می شود. در جهت جنوبی بقعه، ایوانی به ارتفاع 7 متر با ازاره کاشی کاری و جدار سفیدکاری و پوشش رسمی بندی و کاشی کاری تزئین شده است. در دو جانب ایوان، دو حجره و بر فراز آنها، غرفه های زیبایی مزین به کاشی کاری وجود دارد.
در زیر گنبد، ضریح و مرقدی قرار دارد. مرقد از پنج جهت با کاشی های خشتی عصر فتحعلی شاه پوشیده شده و دارای کتیبه ای متضمن نسب نامه امامزاده است. بر فراز بنا، گنبدی است شلجمی، سراپا آراسته به کاشی های گره سازی الوان به ارتفاع و قطر 7 متر با گردنی استوانه ای مزین به کاشی کاری معقلی با آجر و کلوکی و کاشی گرهی که در سال 1342 بازسازی و کاشی کاری شده است.
بقعه و گنبد شاهزاده سيد علي از بناهاي جناب آقاي حاج محمد آقازاده مي باشد که از تجار بلند همت و خيّر شهر قم بوده که فرشهاي گرانبهاي دارالسياده را هم وقف و تقديم آستانه نموده است.
همان طور که گفته شد این بنا بسیار مورد توجه و احترام مردم و علما بوده و محل نذوراتشان می باشد . هرساله به مناسبت های مختلف ضریح و آستان مطهر شاهزاده سیدعلی توسط عالمان برجسته دینی غبار روبی و عطرافشانی می شود .
منبع : emamzadegan.ir - qomseir.blogfa.com
.jpg?w=215&h=128&mode=crop&quality=90)
بوستان فدک قم که چندی است برای کمپینگ مسافران مناسب سازی شده ، در ورودی شهرقم از طریق اتوبان خلیج فارس (قم-تهران) و در میدان هفتاد و دو تن واقع است .
بوستان فدک جزو استراحت گاه های اصلی شهر قم است و پس از توسعه امکانات از سال 1396 به عنوان اولین کمپینگ شهری زائر مورد بهره برداری قرار گرفت .
در بوستان فدک امکانات مناسبی از جمله ۳۵۰ سکوی نشیمن با ظرفیت دو هزار نفر، پنج نمازخانه مردانه و زنانه، پنج مجموعه پارکینگ ، ۶ دستگاه سرویس بهداشتی، 1200 متر مربع مجموعه بازی و ۱۸ عدد آبخوری وجود دارد. همچنین مجموعه برق این بوستان ایمن سازی شده است.
در سال 1396 پارک بازیافت در بوستان فدک احداث گردید . در این پارک از مواد دورریختنی المان‌های بازیافتی ساخته شده است . به عنوان مثال درخت‌هایی از مواد دورریختنی ، نیمکت‌هایی که از لاستیک ، باربکیو و نمادی از پاکبان با فلزات ضایعاتی در این پارک کار شده است.
پارک بازیافت در راستای توجه به مساله بازیافت ، تفکیک زباله در منازل و استفاده مجدد از مواد دورریختنی ساخته شده است. به همین منظور برای دانش آموزان در این پارک کارگاه های آموزشی در جهت ترویج فرهنگ بازیافت برگزار می شود. پارک بازیافت در بوستان فدک می تواند جذابیتی خاصی برای کودکان و نوجوانان و خانواده‌ها داشته باشد.
همچنین در سال 1396 پارک فیزیک نیز برای رشد فکری ، جسمی و خلاقیت های کودکان بر مبنای مفاهیم فیزیکی در بوستان فدک راه اندازی شده است . در این پارک یادگیری مفاهیم فیزیک، مباحث جسمانی و اجتماعی در فضایی امن برای کودکان فراهم می شود.
پارک فیزیک با 12 آیتم آموزشی از جمله : پیچ ارشمیدس، بشقاب‌های صوتی، کار و انرژی، دوچرخه و پمپ، کوره خورشیدی، صفحه تعادل، رنگین کمان مصنوعی، تونل مه، دایره رنگ، حباب ساز، ژنراتور، چاله فضایی و... اشاره کرد که در این بوستان طراحی شده و هم اکنون در مرحله اجرا است.
منبع : mojnews.com - qom.ir
.jpg?w=215&h=128&mode=crop&quality=90)
بوستان مهدی (عج) قم در در حاشیه کمربندی قم به سمت کاشان قرار دارد و به دلیل نزدیک بودن به اتوبان مورد استقبال مسافران و زائران است . این بوستان به وسعت 54716 متر مربع در سال 1380 تاسیس گردید .
یکی از جذابیتهای این بوستان، گلکاری‌ها و تزئینات طبیعی فراوان آن است و اقدامات شهرداري در تامين تجهيزات لازم نيز حاکي از مورد توجه بودن اين بوستان است. در بوستان مهدی قم امکان چادر زدن وجود دارد .
تاب کودک ، کشتی صبا، استخر توپ، ترامبولین و سرسره بادی از جمله تجهیزات بازی این بوستان هستند .
در سال 1396 فروشگاه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در بوستان مهدی (عج) دایر گردید که به عرضه اسباب‌بازی‌ها و سرگرمی‌های سازنده، کتاب‌های تولید کانون، نوشت‌افزار و سایر محصولات ویژه گروه سنی کودک و نوجوان می پردازند.
منبع : mehrnews.com - koodak24.ir - qomstandard.ir
پرستشگاه هندوها یا معبد هندوها یکی از آثار تاریخی و در عین حال جالب توجه شهر بندرعباس است که در خیابان امام خمینی و روبروی بازار روز قرار دارد. ساختمان این معبد، در سال ۱۳۱۰ ه. ق. در زمان حکومت محمد حسن خان سعدالملک حاکم وقت بندرعباس، از محل جمع آوری هدایای هندوها، توسط تجار هندی ساخته شده‌است.
اساس ساختمان این معبد عبارت است از یک اتاق چهارگوش میانی که بر روی آن گنبدی قرار گرفته‌است. سبک معماری این گنبد را مقرنس‌های پیرامونی آن نه تنها از دیگر گنبدهای موجود در سواحل خلیج فارس، بلکه از گنبدهای سراسر ایران متفاوت می‌سازد. طرح این بنا کاملاً از معماری معابد هندی متإثر است. این معبد از جمله نشانه‌های معدود تاریخی بندرعباس است که توجه هر تازه واردی را به خود جلب می‌کند و امروزه در کنار یکی از خیابان‌های اصلی شهر قرار گرفته‌است.
این معبد برای نیازهای هندوهای مقیم شهر بندرعباس که از سال‌های ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴ هـ / ش سکونت داشته و به کارهای تجاری می‌پرداختند ساخته شد که یکی از نقطه‌های مهم ارتباط فرهنگی و هنری میان ایران و هند است.
.jpg?w=215&h=128&mode=crop&quality=90)
تپه سیلک یا همان تپه های سیلک کاشان در ضلع جنوبی غربی شهر کاشان و در سمت راست جاده کاشان به فین یعنی خیابان امیر کبیر واقع شده است که شامل دوتپه شمالی و جنوبی یا همان گورستان الف – ب به فاصله 600 متری از هم می باشد گورستان الف با قدمت 3500 ساله در 200 متری جنوب قرار داشت که امروزه بروی آن بلوار امیرالمومنین کشیده شده است گورستان ب نیز با قدمت 3000 ساله در زیرباغ ها و مزارع کشاورزی ضلع غربی تپه قرار گرفته است و تنها زیگورات سیلک که 15.94 متر از ارتفاع آن باقی مانده است که از سه طبقه سکوی مطبق و یک پاگرد در جنوب سکوی اول و یک راه بالا رو ساخته شده است که در بازسازی جدبد بنای زیگورات این راه به شکل پلکان نشان داده شده است که کهن ترین زیگورات های ایران می باشد و در دوره چهارم در کنار معبد اصلی شهر سیلک بنا شده است.هن ترین مردم دشت نشین، مردم محل سیلک (Sialk) نزدیک کاشان بودند که آثار زندگی ایشان را در آنجا به دست آورده اند. میدان‌گاه باستانی سیلک در منطقه فین کاشان واقع شده است و پیشینه ای نزدیک به هفت هزار سال دارد. تپه سیلک در حقیقت زیگورات یا نیایشگاه مردمان باستانی بوده است که از گل رس و سفال ساخته شده است.
.jpg?w=215&h=128&mode=crop&quality=90)
دیر آمنا پر گیچ مقدس که کلیسای وانک (هُوسپ آرِماتاتسی مقدس) در آن واقع شده است ، مهم ترین مجموعه مذهبی و فرهنگی ساخته شده توسط ارامنه اصفهان در محله جلفای نو می باشد. این دیر مرکز تربیت کشیش و خلیفه بوده است و به نوعی «حوزه علمیه مسیحی» محسوب می شود. موزه ی کلیسای وانک و کلیسای وانک از بخش های قابل بازدید برای عموم گردشگران در این دیر می باشد.
محله جلفای نو ، محله ای شناخته شده در اصفهان است که ارامنه پس از کوچانده شدن از محل سکونت خود در جلفای نخجوان(کرانه رودخانه ارس) به اصفهان توسط شاه عباس اول ، در این محله زندگی می کنند. آن ها در طول سالیان کوشیده اند که فرهنگ و هنر موطن خود را در این محله پیاده سازی و حفظ کنند و آن را جلفای نو نام گذاری کرده اند.
هنرمندان ارمنی در جلفای نو با بهره جویی از میراث هنری سرزمین آبا و اجدادی خود و تأثیرپذیری از هنر ایرانی به ابداع آثار هنری گوناگون از جمله بنای کلیساها و عمارت های مجلل پرداختند. ارمنیان که در جلفای نخجوان کلیسا و دیری به نام «سورپ آمِناپرگیچ وانک» به معنای دیر ناجی مقدس همگان داشتند در 1605 میلادی نیز در جلفای اصفهان کلیسای کوچکی در دیری به همین نام بنا کردند. ساختمان فعلی آن از 1014 هجری (1605 ميلادی) تا سال 1066 هجری (1655 ميلادی) طول کشيد.
به دلیل اهمیتی که دیر آمنا پر گیچ مقدس از نظر سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی برای ارمنیان داشته با گذشت زمان تغییراتی را در معماری اولیه ی آن ایجاد کرده اند. مجموعه ی این دیر کلیسای اصلی و صحن آن، ناقوس خانه، کتابخانه، چاپخانه، موزه، برج ساعت، بنای یادبود نژادکشی ارمنیان، مرکز اسناد، اتاق های مخصوص اقامت اسقف و تالارهای اجتماعات است که تمامی این بناها مجموعاً دارای مساحتی بالغ بر 8731 متر مربع است.
کلیسایی که در دیر آمنا پرگیچ قرار دارد به نام کلیسای هُوسپ آرِماتاتسی مقدس است که به کلیسای وانک معروف می باشد. کار ساخت این کلیسا و تزیینات داخلی آن 9 سال به طول انجامید. در کتیبه ی ارمنی ای که بر بالای سردرِ ورودیِ این بنا قرار گرفته آمده است: «کلیسای آمِناپرکیچ در سال 1655م، در دوران پادشاهی شاه عباس دوم و در زمان جاثلیق فیلیپوس، به دست راهب این دیر، خلیفه داوید و با کمکهای مالی مردم جلفا بنا شد...».
کلیسای هُوسپ آرِماتاتسی مقدس یا همان کلیسای وانک ، دارای پلانی مستطیل شکل در جهت شرقی غربی با ابعاد 10.53*14.92متر است که سقف و گنبد آن بر روی قوس هایی که به دیوارهای کلیسا و دو ستون بزرگ متصل به دیوارهای جانبی وصل شده اند تکیه دارد. گنبد اصلی کلیسا دارای دوازده متر ارتفاع و هشت نورگیر است که به صورت دوجداره ساخته شده و فاقد هرگونه تزیینات خارجی است. در سمت غربی گنبد اصلی نیز گنبد قوسی شکل دیگری قرار گرفته.
مصالح به کار رفته در بنا عبارت اند از آجر و خشت. کلیه ی قسمت های داخلی کلیسا با گچ پوشانده و بر روی آنها نقاشی هایی با رنگ روغن و با موضوعاتی از کتاب مقدس ترسیم شده به گونه ای که تمامی سطح دیوارهای داخلی کلیسا پوشیده از نقاشی های بسیار زیباست، اما دیوارهای خارجی هیچ گونه تزیینی ندارند و به صورت قاب بندی هایی با نمای آجری طراحی شده اند.
محراب کلیسا در قسمت شرقی بنا واقع شده و در دو طرف آن اتاقک هایی چهار گوش و در زیر محراب نیز مدفن بانی کلیسا، خلیفه داوید و پدر صنعت چاپ ایران، خلیفه خاچاطور گِساراتسی، قرار گرفته است.
نخستين بنايی که در بدو ورود به دیر آمنا پر گیچ توجه بازديدکننده را به خود جلب می کند ساختمان برج ساعت است که در بالای در ورودی دير قرار گرفته و از سه طبقه تشکيل يافته. در طبقه دوم آن ساعت بزرگی به وزن سيصد کيلوگرم نصب شده، که صدای ناقوس آن تا دور دستها شنيده مي شود. اين برج و ساعت را مارديروس هوناتانیان در سال 1931 بنا کرده است.
در سمت شمال غربی محوطه ی حیاط کلیسا بنای یادبود شهدای نسل کشی ارامنه در سال 1915 میلادی بدست دژخیمان دولت عثمانی ترکیه دیده می شود. این بنا در سال 1975 میلادی، در شصتمین سالگرد نسل کشی ساخته شد. بنا در یک محوطه ی مربعی شکل قرار دارد. در مرکز آن چهار ستون افراشته شده اند که در بالا به هم می پیوندند. اطراف این برج تخته سنگ های حکاکی شده با نقوش هنر ارمنی چیده شده اند و در گوشه ی چپ بنا طرح چشمه ی جاویدان قرار گرفته است.
از مهم ترین قسمت های دیر آمنا پر گیچ که برای بازدید عموم طراحی شده و قدمتی 100 ساله دارد ، موزه ی کلیسای وانک یا موزه خاچاطور گِساراتسی است که اشیا با ارزش تاریخی ، فرهنگی و هنری ارامنه در این موزه نگهداری می شود. بنای فعلی موزه کلیسای وانک دارای دو طبقه است و یکی از موزه های جذاب و دیدنی استان اصفهان می باشد. اطلاعات و توضیحات بیشتر درباره این موزه را می توانید در سایت مهنواز مشاهده کنید.
منبع : vank.ir - wikipedia.org
.jpg?w=215&h=128&mode=crop&quality=90)
موزه خاچاطور گِساراتسی ، نام موزه ای در کلیسای وانک است که قدمت آن به 100 سال گذشته بر می گردد. موزه کلیسای وانک در سال 1391 به پاس تقدیر از خدمات شایسته ی خلیفه خاچاطور گِساراتسی، بنیان گذار صنعت چاپ در ایران و خاورمیانه در سال 1638 میلادی ، به عنوان "موزه خاچاطور گساراتسی" نام گذاری گردید.
قدمت موزه ی کلیسای وانک ، البته نه به صورت و وسعت کنونی، به صد سال پیش يعنى سال هاى 1905-1906 م. باز مى گردد. در اين تاریخ به کوشش و يارى طادئوس هُونانیان فرزند هاروتیون هُونانيان، نويسنده ی کتاب «تاریخ جلفاى اصفهان»، اتاق هايى در ضلع شمالى حیاط کلیسای وانک براى نگهدارى کتب، نسخ خطى، اشياى تاريخى ساخته شد. اين محل تا سال 1930 به طور هم زمان به عنوان موزه و کتابخانه مورد استفاده قرار می گرفت.
در سال 1930 به پیشنهاد سارگيس خاچاطوريان (نقاش و هنرمند ارمنی) اتاق های موزه تعمیر شد و توسعه پیدا کرد. اشیا جدیدی به مجموعه اضافه گردید و به عنوان موزه ی کلیسا معرفی شد.
پس از گذشت 40 سال، با توجه به رشد و توسعه روزافزون صنعت توريسم در کشور، خصوصاً در شهر اصفهان و اهمیت و لزوم حفظ ميراث هنرى و فرهنگ بومى ارامنه ی جلفا، شوراى خليفه گرى اصفهان در صدد برآمد موزه اى مطابق با اصول و مبانى روز تاسيس کند. بدین ترتیب ساختمان قدیمی موزه تعطیل گردید و اشیا به ساختمان جدید موزه منتقل گردید.
ساختمان فعلی موزه که در سال 1971 میلادی ساخته شد ، داراى دو طبقه است که مساحت طبقه ی اول آن 600 ، طبقه ی دوم 525 و زيرزمين آن 250 متر مربع می باشد.
بعد از تأسیس موزه تاکنون آثار فرهنگی بسیاری به اشیای موزه اضافه شده است که یا شورای خلیفه گری آنها را خریداری کرده یا اشخاص آنها را به موزه اهداء کرده اند. در نتیجه به مرور غرفه های جدیدی به موزه اضافه شده است.
در سال 1977 میلادی دو تندیس در قسمت ورودی موزه تعبیه شد که یکی از آنها تمثال مسروپ ماشتوتس، ابداع کننده حروف الفبای ارمنی در قرن پنجم میلادی و دیگری تمثال خاچاطور گِساراتسی، مؤسس چاپخانه ی کلیسای وانک در سده ی هفدهم میلادی است. این تندیس ها اثر هنرمند ارمنی زاوِن آیوازیان هستند.
یکی از آثار جالب توجهی که در موزه ی کلیسای وانک نگهداری می شود تار مویی است متعلق به دختری هجده ساله که واهرام هاکوپیان در سال 1974 میلادی جمله ای از کتاب عهد عتیق را به زبان ارمنی با قلمی از جنس الماس بر روی آن نوشته است. این اثر در سال 1975 میلادی به موزه اهدا شده و بازدیدکنندگان می توانند این جمله را با میکروسکوپی که به همین منظور در محل تعبیه شده است بر روی مو ببینند.
بخش های مختلف موزه خاچاطور گساراتسی عبارت اند از : کتاب ها و نسخه های خطی ، تابلو های گچبری و نقاشی ، ظروف چینی و سفالی ، آثار چوبی (سازهای موسیقی ، ساعت ، مبلمان شمعدان ، صلیب و ...) ، فرمان ها ، غرفه ی صنعت چاپ ، غرفه ی یپرم خان (وسایل شخصی، عکس ها و مکاتبات شخصی یپرم خان ارمنی از سرداران انقلاب مشروطیت) ، غرفه ی نژاد کشی ارمنیان در سال 1915 و غرفه ی جمهوری ارمنستان
موزه ی کلیساى وانک ، با قدمت بیش از 100 سال، يکى از پيشگامان موزه و موزه دارى در ايران مى باشد. اين موزه به دليل داشتن اشیاء و فضاى منحصر به فرد خود همواره مورد توجه گردشگران و سياحان داخلى و خارجى بوده و مى باشد. طى دهه هاى گذشته موزه ی کليساى وانک يکى از معتبرترين و مشهورترين نهادهاى فرهنگى شهر اصفهان بوده که همه ساله مورد بازديد علاقه مندان بى شمارى واقع مى شود.
.jpg?w=215&h=128&mode=crop&quality=90)
امامزاده باوره یا بوره در روستای فردو بخش کهک شهرستان قم واقع شده است. این امامزاده بر فراز کوهی در 6 کیلومتری جنوب روستای فردو و در باغ باوره قرار دارد.
ساختمان امامزاده از خشت و سنگ ساخته شده و بر فراز آن، گنبد خشتی ای به دور از هرگونه کاشی کاری و تزیین احداث گردیده که حکایت از سادگی و صمیمیت می کند. زیارتگاه شامل دو بقعه است که هر یک مدفن دو امامزاده به نامهای محمد و حسین ، حلیمه خاتون و زینب خاتون از نوادگان امام کاظم (علیه السلام) هستند. در میان هر بقعه دو صندوق منبت کاری شده بر روی قبور نصب شده که از آثار هنری سده یازدهم هـ . ق به شمار می رود.
بقعه به شکل مستطیل و به ابعاد 16×6 متر با دو رواق روباز است که اولى به صورت هشت ضلعى و دومى به صورت عرقچینى است. درِ بقعه از جانب شمال باز مىشود و درى نیز در جانب جنوب دارد که به نظر می رسد در گذشته شامل دو اتاق متصل به هم بوده که در سالیان اخیر، دیوار حایل برداشته شده است.
اطراف امامزاده با انواع درختان گردو و سنجد و صنوبر آباد شده است که بر صفای امامزاده می افزاید و محلی برای استراحت گردشگران و زائران فراهم می آورد.
روستای فردو یکی از روستاهای قدیمی ، خوش آب و هوا و ییلاقی استان قم است که از جاذبه های طبیعی فراوانی برخوردار است.
در سال های اخیر اقداماتی جهت توسعه و فضاسازی این امامزاده صورت گرفته است. این بناى زیبا و کوچک به شماره 11506 و در تاریخ 24/12/1383 به ثبت آثار ملّی و تاریخى رسیده است.
منبع : aksestan-man.blogfa.com - shrines.blog.ir
.jpg?w=215&h=128&mode=crop&quality=90)
آستان مقدس امامزاده شاهزاده اسماعیل قم در دامنه ارتفاعات روستای بیدقان بخش کهک واقع شده است. این بقعه در فاصله تقریبی 51 کیلومتری جنوب شرقی شهر قم قرار دارد که زیارتگاه سه تن از امامزادگان به اسامی شاهزاده اسماعیل و فرزندش حمزه از نوادگان علی ابن جعفر(ع) و شاهزاده محمد از نوادگان امام کاظم(ع) است.
امامزاده شاه اسماعیل یکی از امامزادگان پر بازدید استان قم است. این امامزاده اعتبار زیادی نزد مردم قم در دوران قدیم داشت و بسیاری از افراد برای ادای نذر و قربانی به این مکان مراجعه می کردند. از زمانهاى قدیم، مخصوصاً در روستاهاى همجوار، گله داران منطقه ، یک گوسفند جهت سلامتى گله ی خود نذر امامزاده شاهزاده اسماعیل مىکردند و عشق و علاقه زیادى به آستان وى داشتند و این رسم هنوز بین گله داران پا برجاست که نشان از محبّت ویژه آن ها به امامزاده اسماعیل دارد.
سابقا به جهت دورى و کوهستانى بودن مسیر امامزاده ، زائران کمى به حرم امامزاده اسماعیل مشرف مىشدند اما امروزه ، به جهت آسفالت شدن مسیر امامزاده ، خوش آب و هوا بودن منطقه و باز سازى و توسعه ، این امامزاده به یکی از جاذبه های گردشگری مهم استان قم تبدیل شده و به خصوص در روزهاى پنج شنبه مملّو از جمعیت است.
طبیعت زیبای روستای بیدقان با رودخانه ای که از میان این روستا می گذرد ، کوه ها و بافت قدیمی روستا باعث جذب گردشگران به این منطقه شده است.
بقعه امامزاده شاه اسماعیل از بناهاى تاریخى استان قم و داراى درهاى نفیس و کاشى‌هاى عالى و صندوق منبّت روى مرقد است و شامل بقعه، گنبد، رواق، صحن و مسجد می باشد.
قدمت این بنا مربوط به قرن هفتم هجرى است و بانى اولیّه آن نامعلوم مىباشد. با توجّه به کاشىهایى که در آن مزار به کار رفته، مخصوصاً کاشىهایى که داراى صورت سه سوار مغول است، مىتوان ادّعا کرد که بانى بقعه مزبور از امراى دولت هلاکوخان و یا خواجه نصیر الدّین طوسى قمّى، وزیر وى بوده است.
در متن این کاشىی ها، تصویرى برجسته از سه سوار است که مارى را در زیر پا مىکوبند و کبوترى را بر فراز سر دارند. در حاشیه آنها نیز کتیبهاى متضمن سوره های کوچک قرآن، مانند سوره مبارکه اخلاص و در پایان ، تاریخ 668 هـ . ق یا ابیاتى از شاهنامه با تاریخ 661 هـ . ق دیده می شود.
کاشی های مزبور به همراه کاشی های دیگر به جا مانده از بنا با نقوش برجسته طاووس، لک لک و طوطى که در قسمت بالاى ازاره بکار رفته بودند ، در موزه آستانه مقدس حضرت معصومه نگهداری می شود.
مصالح اصلی به کار رفته در این بنا سنگ و گچ است و بسیار مستحکم ساخته شده است. نقشه بنا از خارج، برجى و از داخل به صورت چهار ضلعى متساوى به دهانه 50/5 و ارتفاع 9 متر مىباشد. جدار داخلى بقعه سفیدکارى و تهى از تزیینات کاشى و گچبرى است، جز شاهنشین جانب شمالى که داراى تزیینات کاشىکارى دورههاى بعد می باشد.
در این بقعه، دو مرقد دیده مىشود، یکى بزرگ در وسط و دیگرى کوچک در زاویه شمال شرقى مجاور پلّه شاهنشین شمالى. مرقد اصلى، مدفن دو تن، شاهزاده اسماعیل و فرزند وى شاهزاده حمزه است و مرقد کنارى منتسب به شاهزاده محمّد بن موسى الکاظم است. البته مردم محلی مرقد کوچک را از آن امامزاده حمزه می دانند.
بر فراز بقعه، گنبدى است که احتمالا در آغاز امر، عرقچینى یا کلاهخودى شکل و سنگ پوش بوده اما در عصر شاه اسماعیل اوّل صفوى، هنگام تعمیر صورت آن را به هرمى شانزده ترکى تبدیل ساختهاند. این گنبد به قطر هشت و ارتفاع 9 تا 10 متر، آراسته به کاشى‌هاى دوالى فیروزهاى دورة صفوى بود که به مرور زمان، عمده آنها ریخته و اخیرا بازسازى و کاشىکارى شده است. تمام اضلاع گنبد داراى کتیبهاى به خطّ بنایى با عبارات اللَّه، محمّد و على می باشد.
بنای امامزاده شاهزاده اسماعیل دو بار، یک مرتبه درسال920هـ . ق و در عهد سلطنت شاه اسماعیل و بار دوّم در سال 1214 هـ . ق و در دوره ی فتحعلى شاه تعمیر و تزیین گردیده است. منبری در امامزاده به تاریخ 922 هـ . ق قرار دارد و تزیینات زیبایى بر آن به چشم می خورد. تعدادى از درهاى بنا نیز احتمالاً متعلّق به همین تاریخ است. همچنین درگاه بقعه از رواق، کاشی کارى زیبایى از دوره قاجارى کار شده که داراى کتیبه هاى زیادى است.
امامزاده داراى سه در ورودى است که درهاى جنوبى و شمالى آن در ایوانهاى طرفین گشوده مىشوند و تنها درِ غربى آن داخل رواقى طولانى که میان گنبد با صحن است، باز مى گردد.
منبع : mehrnews.com - shrines.blog.ir - qomchto.ir
.jpg?w=215&h=128&mode=crop&quality=90)
یکى از بقاع مشهور استان قم، آرامگاه امامزاده حمزه معروف به شاه حمزه، واقع در خیابان طالقانى (آذر) قم ، روبروی میدان کهنه و داخل کوچه مى باشد که مورد توجّه اهالی و مزار عمومى و محلّ قسم خوردن و قسم دادن متخاصمین در امور حقوقى بلکه جزایى در گذشته بوده است . این بنا شامل حرم، رواقهاى مجلّل، ایوان، کفشکن و حجره‌های متعدّد و مختلف مى باشد که هر کدام در تاریخ‌هاى گوناگون ساخته و تعمیر یا اضافه شده اند .
در مورد شخص مدفون در این بقعه اختلافاتی وجود دارد و به اعتقاد برخی این شخص حمزة بن موسى (ع) است که برادر بزرگوار امام رضا (ع) مى باشد ، که صحیح نمی باشد .
درباره محل دفن جناب حمزه بن موسي (ع) مورخين شيعه به اختلاف افتادند و براي آن حضرت پنج موضع را ذکر کرده اند : 1ـ شيراز. 2ـ ترشيز (کاشمر). 3ـ سيرجان (کرمان). 4ـ قم (خيابان آذر) 5ـ در شهر ري (جوار عبدالعظيم حسني)
در این بقعه مرقد مطهر امام زاده حمزه از نوادگان امام کاظم علیه السلام قرار دارد که بنا بر تصریح علمای انساب ، وی در جوار مرقد پدر بزرگوارش حسین و جد ارجمندش احمد بن اسحاق دفن گردیده است که به دلیل شهرت و فضیلت فراگیرش ، مجموعه مراقد مزبور، به نام وی معروف شده است . بنابراین نسب شریف امامزاده سیدحمزه (معروف به شاه حمزه) با شش واسطه به امام هفتم (علیه السلام) منتهی می شود که از قرار ذیل است :
حمزه فرزند ابوعبدالله حسین فرزند احمد فرزند اسحاق فرزند ابراهیم عسگری فرزند موسی ابو السُبحه فرزند ابراهیم مرتضی فرزند امام کاظم علیه السلام.
بنای ساختمان بقعه به شهادت سبک بنا از آثار قرن هشتم است مضافاً بر اینکه لوح کاشی ای موجود است که مربوط به عصر شاه طهماسب صفوی تزیین و تعمیر کلی و اساسی یافته است . بر فراز بقعه مورد نظر گنبدی است که یکی از عجیب ترین گنبد هایی است که در ابنیه های ایرانی دیده شده . گنبد صدفی شکل که از ترکیب یک گنبد کم خیز و یک فرم مخروطی به وجود آمده . این گنبد از آثار مرحوم اتابک اعظم در سال 1301 هـ ق است که هم زمان با بنا، گلدسته های بلند و ایوان آئینه و صحن بزرگ فاطمه معصومه (علیها السلام) ساخته شده است. سبک ساختمان آن از ابتکارات مرحوم استاد حسن معمار قمی است. مجموعه ای از اشکال هندسی و گوناگون گنبدسازی از عرقچینی و کروی و شلجمی توأم با استوانه ای و مضلع و مخروطی .
ارتفاع گنبد از سطح بام حدود هشت و نیم متر و سراپا مزیّن به کاشی های گرهی و احیاناً دوالی فیرزوه فام می باشد دربهاى ورودى به داخل حياط از ضلع شرقى و غربى به طور قرينه تعبيه شده است . حياط بقعه مستطيل شکل است و در دور آن طاق نماهايى تعبيه شده که کلاً داراى طاق رومى هستند در ضلع جنوبى روبروى درب ورودى حرم محوطه ايوانى شکلى به صورت شاه‌نشين وجود داردکه دو ستون در وسط و دو نيم ستون در طرفين آن قرار دارد و نوع طاق آن رومى است. ستون‌ها يک پارچه و از سنگ است.
يکى از تزئينات بسيار جالب دراین بقعه ايوان ورودى به حرم است . در بدنه ايوان و در زير پايه قوس يک رديف کتيبه بر روى زمينه لاجوردى وجود دارد که انتهاى آن تاريخ ۱۳۰۱ هـ.ق را که تاريخ احداث بنا باشد نشان مى‌دهد . ديوارهاى ايوان داراى کاشى‌هاى شطرنجى سفيد بر زمينه لاجوردى است و بيش‌تر اين نوع کاشى‌ها از نوع کاشى قاجارى است . سقف حرم به صورت حلزونى يا ترکيبى از مخروطى و گنبدى است که در رأس حالت مدور پيدا کرده است تمامى روى آن با کاشى آبى رنگ پوشانده شده است . در قسمت زير گنبد از داخل مقرنس‌سازى بسيار جالبى که با گچ انجام شده به چشم مى‌خورد . اطراف مقبره را صندوقى مشبک گذارده‌اند که از سطح زمين حدود ۲/۵ متر بالاتر است پيرامون آن کتيبه‌هاى کاشى در هر چهار طرف تعبيه شده است .
درجانب شرقی بقعه ایوانی است باشکوه از آثار صفویه که از تزئینات کاشی آن توسط اتابک تعمیر بعمل آمده است که به کاشیهای الوان مزین شده و رو به خرابی است . در مدخل همین ایوان به روضه مطهر دربی مشاهده می شود که بسیار زیبا و کنده کاری شده که توسط مرحوم احمد تکیه بازار در سال 1350 هجری قمری به این بقعه متبرکه وقف گردید.
بقعه شاهزاده حمزه از سه جهت شمالی و جنوبی و شرقی محاط به سه صحن و از جانب غربی محدود به رواق یا حسینیه است .
دیوارها و سقف حرم به تازگى آیینه کارى شده است و جلوهاى خاص به حرم مطهّر داده است .
این بناى زیبا به شماره 2318 و در تاریخ 19/2/1378 به ثبت آثار ملّی و تاریخى رسیده است .
منبع : emamzadegan.ir - shrines.blog.ir - qom.oghaf.ir
.jpg?w=215&h=128&mode=crop&quality=90)
مسجد اعظم معروف به مسجد آیت الله بروجردی در جبهه غربى آستانه مقدسه حضرت معصومه (س) به سعى و اهتمام آيت الله بروجردى در سال ۱۳۷۴ هجرى قمرى توسط استاد «حسين بن محمد معمار» معروف به «لرزاده» بنا گرديد . مرقد آيت الله بروجردي در همين مکان قرار دارد .
ساخت این مسجد عظیم 7 سال به طول انجامید و 8 میلیون تومان به پول آن زمان هزینه برداشت .
اين مسجد که به دليل عظمت و بزرگي ، مسجد اعظم نام گرفته از جمله مساجد سه ايواني است . اين مسجد عظيم مشتمل بر يک مقصوره وسيع ، گنبد مرتفع ، ايوان معظم ، دو گوشوار، چهل ستون ، کتابخانه جامع و ساير بيوتات است . در بناي اين مسجد تلفيقي از سبک قديم با اسلوب ساختماني جديد به کار رفته و مقصوره و گنبد و گلدسته ها به سبک باستاني و سبک کنوني ، ولي چهل ستون ها با نقشه روز بنا شده است .
مقصوره اين مسجد که از نظر وسعت و زينت در عالم اسلام کم نظير و حتي بي نظير است ، تمامي آراسته به کاشي کاري معرق بالاي ازاره مرمري است .
معمار مسجد براي استحکام گنبد ، استخوان بندي و اسکلت آن را با مفتول به پاداشت و در سربند مفاصل آن با اکسيژن جوشکاري به عمل آورد و سپس از هرطرف ، اين اسکلت فلزي را با آجر پوشاند. به اين ترتيب طرفين آن از داخل و خارج ، جداري به قطر چهارده آجر، هر طرف هفت رديف با ملاتي که متشکل از سيمان، آهک و ماسه بود، پوشيده شد. ازاين رو عمر اين مسجد را تا هزار سال پيش بيني نموده اند .
شبستانِ گنبددارِ مسجد که سراسر مزين به کاشي هاي معرق است ، در ضلع جنوبي صحن قرار دارد و از طريق مسيرهاي جانبي به دو شبستان ستون دار شرق و غرب مرتبط است .
مجموعه مسجد اعظم از سمت شرق با مسجد بالاسر و صحن عتيق حرم حضرت معصومه (س) و از غرب به خيابان ساحلي رودخانه و از جنوب به خيابان موزه مرتبط است .
مسجد فوق یکی از قدیمی ترین ، بزرگترین و بی گمان زیباترین بنای تاریخی فقیه برجسته حضرت آیت الله العظمی حاج آقا حسین طباطبایی بروجردی در قم است . تاسیس کتابخانه ای در ضلع غربی مسجد ، دیگر یادگاری آن مرحوم فقید است .
این بنای زیبا همه روزه پذیرای جمعیت زیادی از زوار برای برپایی نماز می باشد . مجاورت بارگاه ملکوتی حضرت معصومه (ع)، معماری بی نظیر و تدریس درسهای سنگین حوزه توسط مراجع بزرگ حوزه ، ازجمله عللی است که این مسجد عظیم را حائز اهمیت می کند .
این مسجد بزرگ که امروزه مرکزیت حوزه مقدسه است ، دارای مساحت 12 هزار متر مربع می باشد. در گذشته به دلیل نبودن مکانی مناسب برای برپایی نماز جماعت ، برگزاری مراسم اعیاد ، و فیات و محصور کردن این بارگاه ملکوتی با قبرستانهایی در اطراف آن ، از دیگر انگیزه های دستور ساخت چنین مسجد باشکوهی ، توسط مرحوم آیت الله العظمی حاج آقاحسین طباطبایی بروجردی بود .
گنبد مسجد با مساحتی قریب 1460متر و ارتفاع 24 متر ، گنبد بسیار بزرگی در دنیای شیعه است . کاشی کاری محراب و گنبد که از آثار قدیم کاشی کاری در ایران است خود، میراث فرهنگی امروز است . مرقد مطهر ایشان نیز در ضلع غربی مسجد اعظم بنا بر سفارش و وصیت ایشان واقع شده است . آیت الله علوی بروجردی سبط بزرگوار ایشان در این باره می فرمایند : این مکان قبلاً خانه کوچکی به مساحت 60 متر مربع بود که از مال شخصی آیت الله بروجردی خریداری شده و بعد از مشخص نمودن محل دفن خود ، باقی زمینها را وقف مسجد نمودن د. و همیشه می فرمودند: "ازآنجاکه این مکان راهروی ورود به حرم مطهر است ، مرا در این مکان دفن کنید تا خاک کفش زوار، روی قبر من باشد . "
آیت الله بروجردی بر این باوربودند که "در جوار کریمه اهل بیت (س) باید مسجدی هم شأن مسجد گوهرشاد نسبت به بارگاه حضرت رضا(ع) وجود داشته باشد."
این مسجد امروزه مهمترین مرکز تدریس در حوزه علمیه قم است . جلسه تدریس حسین وحید خراسانی و مکارم شیرازی هر روزه در این مسجد برگزار می‌شود .
امروزه به دلیل طرح‌های توسعه حرم حضرت فاطمه معصومه، مسجد اعظم جزئی از حرم شده‌است .
منبع : پایگاه ویکی شیعه - fa.wikipedia.org - پایگاه تبیان
.jpg?w=215&h=128&mode=crop&quality=90)
سرای «موسی بن خزرج » که حضرت معصومه (س) چند صباحی در آنجا به سر برد ، به مدرسه «ستیه » معروف است . این سرا در محله «میدان میر» وسط شهر قم در یکی از محله های قدیمی بود و عبادتگاه آن حضرت به نام «بیت النور» در وسط آن ، قرار داشت .
موسی بن خزرج پس از رحلت آن بانوی گرانقدر ، محراب ایشان را به همان حال باقی گذارد ، و دیگر نقاط خانه خویش را نیز به احترام ایشان ، مسجد کرد . اصل محراب فاطمه معصومه (س) که در نزد عوام به «تنور» مشهور است تاکنون پابرجاست و مردم از قدیم الایام تاکنون برای تبرک و خواندن زیارت و دعا بدان جا می روند . محراب مزبور که غرفه کوچکی بیش نبوده ، تجدید بنا شده و به صورتی زیبا در آمده است . و در کنار آن ، مدرسه ای برای طلاب علوم دینی ساخته شده که به «مدرسه ستیه » معروف است. نیز در ضلع غربی و و جنوبی آن ، مسجدی بنا گردیده است .
ولادت آن حضرت در روز اول ذیقعده سال ١٧٣ هجرى قمرى در مدینه منوره واقع شده است . دیرى نپایید که در همان سنین کودکى مواجه با مصیبت شهادت پدر گرامى خود در حبس هارون در شهر بغداد شد . لذا از آن پس تحت مراقبت و تربیت برادر بزرگوارش حضرت على بن موسى الرضا (ع) قرارگرفت .
در سال ٢٠٠ هجرى قمرى در پى اصرار و تهدید مأمون عباسى سفر تبعید گونه حضرت رضا (ع) به مرو انجام شد و آن حضرت بدون این که کسى از بستگان و اهل بیت خود را همراه ببرند راهى خراسان شدند .
یک سال بعد از هجرت برادر ، حضرت معصومه (س) به شوق دیدار برادر و ادای رسالت زینبی و پیام ولایت به همراه عده اى از برادران و برادرزادگان به طرف خراسان حرکت کرد و در هر شهر و محلى مورد استقبال مردم واقع مى شد .
این جا بود که آن حضرت نیز همچون عمه بزرگوارشان حضرت زینب(س) پیام مظلومیت و غربت برادر گرامیشان را به مردم مؤمن و مسلمان مى رساندند و مخالفت خود و اهلبیت (ع) را با حکومت حیله گر بنى عباس اظهار مى کرد . بدین جهت تا کاروان حضرت به شهر ساوه رسید عده اى از مخالفان اهلبیت که از پشتیبانى مأموران حکومت برخوردار بودند ، سر راه را گرفتند و با همراهان حضرت وارد جنگ شدند، در نتیجه تقریباً همه مردان کاروان به شهادت رسیدند، حتى بنابر نقلى حضرت(س) معصومه را نیز مسموم کردند .
به هر حال ، یا بر اثر اندوه و غم زیاد از این ماتم و یا بر اثر مسمومیت از زهر جفا، حضرت فاطمه معصومه (س)بیمار شدند و چون دیگر امکان ادامه راه به طرف خراسان نبود قصد شهر قم را نمود. پرسید : از این شهر«ساوه» تا «قم» چند فرسنگ است؟ آن چه بود جواب دادند، فرمود : مرا به شهر قم ببرید، زیرا از پدرم شنیدم که مى فرمود : شهر قم مرکز شیعیان ما است .
بزرگان شهر قم وقتى از این خبر مسرت بخش مطلع شدند به استقبال آن حضرت شتافتند ; و در حالى که «موسى بن خزرج» بزرگ خاندان «اشعرى» زمام ناقه آن حضرت را به دوش مى کشید و عده فراوانى از مردم پیاده و سواره گرداگرد کجاوه حضرت در حرکت بودند، حدوداً در روز ٢٣ ربیع الاول سال ٢٠١ هجرى قمرى حضرت وارد شهر مقدس قم شدند. سپس در محلى که امروز «میدان میر» نامیده مى شود شتر آن حضرت در جلو در منزل «موسى بن خزرج» زانو زد و افتخار میزبانى حضرت نصیب او شد .
آن بزرگوار به مدت ١٧ روز در این شهر زندگى کرد و در این مدت مشغول عبادت و راز و نیاز با پروردگار متعال بود. محل عبادت آن حضرت در مدرسه ستیه به نام «بیت النور» هم اکنون محل زیارت ارادتمندان آن حضرت است .
سرانجام در روز دهم ربیع الثانى و «بنا بر قولى دوازدهم ربع الثانى» سال ٢٠١ هجرى پیش از آن که دیدگان مبارکش به دیدار برادر روشن شود، در دیار غربت و با اندوه فراوان دیده از جهان فروبست و شیعیان را در ماتم خود به سوگ نشاند . مردم قم با تجلیل فراوان پیکر پاکش را به سوى محل فعلى که در آن روز بیرون شهر و به نام «باغ بابلان» معروف بود تشییع نمودند .
پس از دفن حضرت معصومه(س) موسى بن خزرج سایبانى از بوریا بر فراز قبر شریفش قرار داد تا این که حضرت زینب فرزند امام جواد(ع) به سال ٢۵۶ هجرى قمرى اولین گنبد را بر فراز قبر شریف عمه بزرگوارش بنا کرد .
منبع : adineayask.ir - hawzah.net - ahlolbait.com -
بستن  ورود به مهنواز
نام کاربری (ایمیل شما)
رمز عبور
نام کاربری (ایمیل شما)
کد امنیتی :
ورود
آیا کلمه عبور خود را فراموش کرده اید ؟
ارسال
بازگشت به ورود.
می خواهید ثبت نام کنید ؟ عضویت |